Het kabinet Rutte IV wil twee nieuwe kerncentrales bouwen, maar wat er met het radioactief afval van deze nucleaire centrales moet gebeuren is onduidelijk. Sinds 1976 wordt overwogen om kernafval in zoutkoepels in de provincies Drenthe, Groningen en Friesland op te slaan. Op deze pagina vind je meer informatie over kernafvalopslag in zoutkoepels.

Wat zijn zoutkoepels?

Zoutkoepels zijn ontstaan uit zoutlagen. Ze bewegen heel langzaam naar boven, met een snelheid van minder dan 1 tot 10 millimeter per jaar. Warmte-afgevend kernafval versnelt deze opstijgende beweging. Hoe diep we het kernafval dus ook onder de grond stoppen, met de tijd komt het steeds dichter onder de oppervlakte te liggen.

Zoutkoepels Noord-Nederland

Veilig?

Temperatuurverschillen veroorzaakt door de hitte die het ondergronds opgeslagen kernafval afgeeft, hebben tot gevolg dat de spanningen in het gesteente rondom de zoutkoepel toenemen. Volgens deskundigen worden zoutkoepels door de opslag van kernafval zwaarder belast. Het is de vraag welke gevolgen dat heeft voor de stabiliteit van een zoutkoepel. Bij inwoners van Noord Nederland leven veel zorgen over de gevolgen van kernafvalopslag in zoutkoepels.

Buitenlands zout als slecht voorbeeld

Er zijn geen voorbeelden van succesvolle kernafvalopslag in zoutlagen. Bij de Duitse zoutkoepels Asse en Morsleben zijn vaten met kernafval gaan lekken. Het kost miljarden om de problemen aan te pakken. In 2021 heeft de Duitse overheid na 40 jaar onderzoek een derde optie, de zoutkoepel Gorleben, ongeschikt verklaard.
In Denemarken zijn zes zoutkoepels onderzocht voor de opslag van kernafval. Ze bleken allemaal ongeschikt. Het Deense parlement besloot mede daarom al in de jaren tachtig geen kerncentrales te zullen bouwen.

De opslagmijn WIPP (Waste Isolation Pilot Plant) in een zoutlaag in de Verenigde Staten is een militair project voor de opslag van radioactief afval van de kernwapenproductie. De normale vergunningprocedure is hier niet van toepassing. Vanaf het begin was er kritiek op de veiligheid van de opslag, maar die werd door de overheid terzijde geschoven. In juni 2021 verscheen wederom een rapport met veel zorgen over de veiligheid van de WIPP.

Eerst een plan voor het afval!

Zonder concreet afvalplan is praten over nieuwe kerncentrales, zoals het kabinet Rutte IV doet, roekeloos en onverantwoord. Op basis van de vele risico’s en onzekerheden vindt WISE het niet verstandig om opslag van kernafval in zoutkoepels te overwegen.

Meer weten?

• lees ons Factsheet zoutkoepels
• ga naar onze algemene pagina over opslag kernafval
• bekijk de verkorte versie van de documentaire ‘Into Eternity’ over de Finse kernafvalopslag
• lees onze reactie op de kernenergieplannen in het Regeerakkoord