Nederland heeft als doel om in 2030 55% tot 60% minder broeikasgassen uit te stoten vergeleken met 1990. In 2050 wil Nederland klimaatneutraal zijn met een reductie van minstens 95%. Het Planbureau voor de Leefomgeving brengt elk jaar een rapport uit over de klimaatdoelen. In haar meest recente versie voorspelt het PBL dat met de huidige maatregelen de klimaatdoelen niet worden gehaald. In de onderstaande grafiek is de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen te zien.
Bron: Trouw/PBL
Waarom is het 2030 doel zo belangrijk?
Inmiddels is het klimaat volgens het Copernicus instituut al 1.5 graden opgewarmd sinds 1880, terwijl het doel is om niet boven die 1.5 graden te komen. Warmt het klimaat verder op, dan worden de gevolgen extremer: zeespiegelstijging, voedseltekort door droogte, meer dieren en planten sterven uit, de poolkappen smelten, er komen meer klimaatvluchtelingen en een wereldwijde economische crisis dreigt. De tijd om iets aan klimaatverandering te doen dringt en daarom moet nu onze uitstoot drastisch teruggedrongen worden.
Europa is na China en de Verenigde Staten de grootste uitstoter van broeikasgassen. De Europese Unie heeft als ambitie daar wat aan te doen. Daarom hebben alle EU-landen afgesproken om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Nederland is de op 5 na grootste vervuiler van de EU – na Duitsland, Italië, Polen, Frankrijk en Spanje. Er valt dus veel klimaatwinst te behalen als Nederland nu flink broeikasgassen verlaagt.
Kan kernenergie helpen?
Kernenergie wordt soms als oplossing voor klimaatverandering gepresenteerd. Het zorgt voor relatief weinig CO2-uitstoot in vergelijking met fossiele brandstoffen. Maar zo simpel is het niet. Het bouwen van een kerncentrale duurt erg lang. Het hele proces van vergunningverlening en bouw kan zomaar 20 jaar of zelfs langer duren. Een kerncentrale komt daarmee veel te laat om bij te dragen aan de 2030 doelen, en mogelijk ook voor de 2050 doelen. Een alternatief is de kleine modulaire reactor (SMR). Deze zijn kleiner en zouden sneller gebouwd kunnen worden. Deze centrales zijn echter nog nooit gebouwd. Ze leveren bovendien minder elektriciteit en kosten nog veel meer geld dan een grote kerncentrale. SMR’s zijn dus ook niet de oplossing.
Daarnaast wordt de bijdrage van kerncentrales vaak overschat. Er zijn maar vier locaties in Nederland waar de bouw van een kerncentrale serieus kans maakt: Borssele, Eemshaven, Maasvlakte en mogelijk Terneuzen. Of het haalbaar is om twee, of zelfs maar één kerncentrale bij te bouwen, is de vraag. TNO concludeert daarom in haar scenariostudies dat kernenergie maximaal 4% (153 Pj) van de energiemix kan uitmaken in 2050.
Door de hoge kosten en beperkt aantal bouwlocaties, zal kernenergie een marginale rol spelen in de energiemix. Kerncentrales kunnen daarom niet of nauwelijks bijdragen aan het op tijd stoppen van klimaatverandering.
Is kernenergie echt nodig?
Is kernenergie nodig om in onze toekomstige energiebehoeften te voldoen? Nee, gelukkig niet. Nationale en internationale studies en scenario’s geven aan dat met meer hernieuwbare bronnen als zon en wind, aardwarmte en omgevingswarmte, kernenergie niet nodig is. Een hernieuwbaar energiesysteem is sneller en beter uitvoerbaar, levert net zoveel uitstootreductie op en heeft niet de nadelen van
kernenergie (zoals het afval, de veiligheidsrisico’s en de extreme kosten).
Waar ook veel winst te halen is, is het tegengaan van energieverspilling. Apparaten kunnen nog een stuk efficiënter, en in het bedrijfsleven en de industrie is nog een wereld te winnen. Nog steeds zijn er kantoren waar ’s nachts te lichten branden.
Batterijen, andere opslagmethodes, en verbindingen met energienetten in het buitenland zullen in de toekomst voorkomen dat schoonopgewekte wind- en zonne-energie verloren gaat.
De tijd voor het klimaat dringt. Partijen die voor kernenergie zijn, voelen die druk blijkbaar niet. Om de klimaatcrisis echt aan te pakken, hebben we nu echt schone energie nodig. De menskracht en de miljarden die we nu al besteden aan kernenergie, kunnen dus beter daarheen.
Update juli 2025
