Gemeenten halen de afspraak van 100 procent inkopen van duurzame energie niet, stellen WISE en Natuur & Milieu. Slechts een handjevol vraagt in hun aanbestedingen om echt groene stroom. In het hele land zijn gemeentes hard bezig met het opstellen van hun Regionale Energiestrategie (RES). Voor veel gemeentes is dat een behoorlijke bevalling en het is nog maar de vraag of de doelstellingen voor duurzame energie worden gehaald.
Het Algemeen Dagblad publiceerde vandaag deze opinie van WISE en Natuur & Milieu.
Wat zou helpen, is als ze ook voor hun eigen energieverbruik contracten zouden afsluiten voor groene stroom uit nieuwe Nederlandse zon- en windparken. Je zou ervan uit willen gaan dat gemeentes dit allang doen, maar op dit moment gebeurt dit helaas nog maar zeer mondjesmaat.
Uit een inventarisatie van Greenspread van de inkooptenders van gemeentes voor energie tussen 2016 en 2020 blijkt dat bizar genoeg slechts 30 van de 282 onderzochte gemeenten in hun aanbesteding om echt groene stroom vraagt. Van de resterende gemeenten stellen 178 geen eisen aan de duurzaamheid en vragen 74 gemeenten om met certificaten vergroende stroom. Dit laatste staat ook wel bekend als sjoemelstroom. Vijf jaar na het Parijsakkoord en de toezegging van gemeentes om 100% duurzaam in te gaan kopen, is het niet langer te verkopen dat gemeentes zich er zo makkelijk vanaf maken.
Gemeentes zouden een voortrekkersrol kunnen spelen in het verduurzamen van Nederland. Dit zouden ze bijvoorbeeld kunnen doen door lokaal duurzame energie af te nemen. Op die manier zorg je als gemeente dat er nieuwe groene stroom opgewekt wordt en heb je dus direct grote impact op de verduurzaming van Nederland. Met langetermijncontracten geef je energieleveranciers ook de zekerheid om te kunnen investeren in nieuwe duurzame projecten. De klimaatcrisis vraagt om daadkracht, innovatie en collectieve inzet, wat nu helaas bij veel gemeentes ontbreekt.
Goede voorbeelden
Gelukkig zijn er ook gemeentes die laten zien dat het wel kan. Zo heeft de regio Arnhem Nijmegen met 17 gemeentes gezamenlijk een meerjarencontract afgesloten voor nog te bouwen lokale duurzame energieprojecten. Op deze manier hebben ze niet alleen groene energie, maar dragen ze ook bij aan de RES en aan werkgelegenheid in de regio. De gemeente Utrecht heeft een meerjarencontract afgesloten voor nieuw te bouwen projecten, waarbij juist niet expliciet is gevraagd naar regionale opwek om de kleinere Utrechtse energiecoöperaties ook genoeg ruimte te geven. Op die manier kunnen Utrechters ook zelf mee doen met de energietransitie. Er zijn dus verschillende manieren waarop gemeentes kunnen bijdragen aan verduurzaming van Nederland. Onderzoek deze mogelijkheden in plaats van voor de makkelijkste maar minst duurzame optie te kiezen. Als alle gemeenten met hun inkoopkracht duurzame energieprojecten zouden steunen wordt al bijna 10% van de RES-doelstellingen gerealiseerd.
De energietransitie is in volle gang. Steeds meer mensen beseffen dat we van fossiele brandstoffen af moeten om minder CO2 uit te stoten. We lopen als Nederland flink achter op de energiedoelstellingen. Het wordt tijd dat ook de gemeentes hun steentje bijdragen en hun verantwoordelijkheid niet langer ontlopen of afkopen met buitenlandse certificaten.
Lisanne Boersma – WISE Nederland
Rob van Tilburg – Natuur & Milieu
