ls je GvO’s hebt, gebruik je groene stroom, maar dan op papier. Een PPA is een contract voor groene stroom en een VPPA is ook contract maar dan virtueel. Waar staan deze afkortingen voor en wat zijn de implicaties van deze regelingen? WISE schept wat helderheid in de jungle van de energiecontracten.

GvO 

GvO is een afkorting van Garantie van Oorsprong, ook wel een groencertificaat genoemd. Dit dient als bewijs voor de levering van duurzame elektriciteit. Bij de productie van hernieuwbare elektriciteit wordt voor elke megawattuur (MWh) een GvO uitgegeven. Deze GvO’s kunnen worden doorverkocht, los van de stroom. Zo kan iemand grijze stroom ‘vergroenen’ door middel van deze certificaten. Degene die de GvO uiteindelijk afboekt kan namelijk officieel claimen dat zijn stroom groen is. Dit kan een stroomleverancier zijn, maar ook bijvoorbeeld een bedrijf dat zelf, of via een handelaar, GvO’s koopt en annuleert voor hun eigen gebruik.  

Er is veel kritiek op het GvO systeem, ook vanuit WISE. Veel stroomleveranciers kopen fysieke elektriciteit voor de laagste prijs op de stroombeurs en combineren deze met de goedkoopste groene stroom certificaten uit het buitenland. Het resultaat mag officieel groene stroom heten maar wij noemen het sjoemelstroom: er gaat geen enkele prikkel van uit om meer duurzame energie (in Nederland) te produceren.  WISE zegt daarom: neem niet alleen genoegen met het groene papiertje, maar koop ook echt de fysieke groene stroom. Dit kan middels een PPA. 

PPA 

Een Power Purchase Agreement (PPA) is een langdurig contract tussen twee partijen, degene die de elektriciteit produceert en degene die dit koopt. Een PPA heeft voor zowel de producent en als de afnemer duidelijke voordelen. De producent ontvangt de zekerheid dat de stroom voor langere periode wordt afgenomen waardoor investeren minder risicovol wordt. De afnemer krijgt de garantie dat de ingekochte stroom duurzaam is en een stabiele prijs over een langere periode. 

Er wordt vaak gezegd: “maar elektriciteit wordt toch allemaal op het net gezet en dan is toch niet meer te achterhalen wie welke elektriciteit heeft gekocht?” Zie het als een grote pan soep waar verschillende koks wat in gooien en waar verschillende mensen van eten. Jij kunt de kok betalen wiens ingrediënten jij lekker of gezond vindt. Eenmaal op het bord kun je niet meer onderscheiden van wie het stukje wortel afkomstig is, maar je kunt wel door jouw contract met die kok sturing hebben op wat er in de soeppan terecht komt. 

Door als bedrijf duurzame stroom af te nemen via een PPA, of door een contract te hebben bij een energieleverancier die dit heeft gedaan, financier je duurzame energieprojecten. Dit simuleert de verdere verduurzaming van de energmix (de pan soep). 

Het is belangrijk om zowel de duurzame stroom als een gelijke hoeveelheid certificaten te hebben, omdat het anders twee keer als groene stroom verkocht kan worden. De een heeft de stroom, de ander de certificaten. Als groene waakhond van de stroommarkt heeft WISE vaak genoeg gezien dat de ene leverancier adverteert met groene stroom omdat zij de certificaten hebben – en de andere leverancier pronkt met de windmolens waar zij stroom van afnemen. Technisch gezien hebben zij allebei gelijk, maar de stroom wordt maar één keer opgewekt. We rekenen onszelf dan te rijk.

VPPA 

VPPA staat voor Virtual Power Purchase Agreement. Dit gaat om stroomcontracten in landen waar de koper zelf geen stroom gebruikt. Anders dan bij een PPA is dit geen contract voor de afname van de stroom, maar een langetermijnprijsafspraak. De stroom wordt op de lokale energiebeurs verkocht. Mocht de prijs hoger (of lager) zijn dan de afgesproken prijs in het VPPA, dan is de winst (dan wel het verlies) voor de degene die het VPPA afsloot met de producent. Het voordeel voor de producent is dat zij een prijsgarantie voor de stroom hebben en daarmee financiële zekerheid krijgen. Degene die een VPPA afsluit investeert dus in de energietransitie, maar koopt niet de stroom zelf. 

Deze investering is hartstikke mooi, maar in de praktijk zien we dat bedrijven die een VPPA afsluiten soms zeggen 100% hernieuwbaar te zijn, terwijl zij dus geen groene stroom gebruiken.  Een bank bijvoorbeeld kan ook alleen maar zeggen zelf groene stroom te gebruiken als ze een groen stroomcontract hebben afgesloten, niet op basis va hun investeringen in energiecoöperaties.  

Een VPPA afsluiten kan een financiële boost geven aan een energieproject, dus dat juicht WISE toe. Wel is het van belang dat het bedrijf naast een VPPA in een ander land, ook een PPA afsluit voor het stroomgebruik in eigen land en daarbij de volledige lading dekt met lokale GvO’s.