Op dinsdag 30 januari boden wij, namens meer dan 52.000 mensen en 325 bedrijven, onze brandbrief ‘stop fossiele subsidies’ aan de nieuwe Tweede Kamerleden aan. Hieronder lees je de toespraak die onze directeur Lisanne Boersma uitsprak tijdens de overhandiging.

Geachte Kamerleden

Degenen van jullie die al wat langer meelopen in de politiek zullen dit dossier vast kennen. Er wordt namelijk al járen gesproken over het afschaffen van fossiele subsidies. Maar steeds wordt het onderwerp weer van tafel geveegd. Daarom stuurden wij een brandbrief naar het kabinet, met een oproep om te stoppen met fossiele subsidies. Inmiddels is deze brief door meer dan 325 bedrijven en instellingen ondertekend, en door meer dan 50.000 bezorgde burgers. Wij willen benadrukken: We hebben geen tijd te verliezen.

Afgelopen jaar was opnieuw het warmste jaar ooit gemeten.

De gevolgen van de klimaatcrisis zijn nu al overal zichtbaar, van levensbedreigende droogtes in Afrika tot overstromingen in Pakistan, meer en extremere stormen en bosbranden. We hebben weliswaar klimaatbeleid, maar tegelijkertijd worden er nog steeds miljarden uitgegeven aan fossiele subsidies: belastingvoordelen voor de winning en het gebruik van fossiele brandstoffen. Miljarden vloeien vanuit de samenleving weg naar vervuilende bedrijven. Terwijl de samenleving versnelt met zonnepanelen en warmtepompen blijft de politiek krachtig op de rem trappen.

We hebben geen tijd te verliezen. Daarom staan we hier vandaag namens iedereen die vindt dat we moeten stoppen met fossiele subsidies. En het is onderzocht: dat is zo’n 70% van de samenleving. Er is draagvlak. Toch blijft de politiek treuzelen. Vorig jaar vóór de zomer zou de – inmiddels demissionaire – minister voor klimaat met een afbouwplan komen. Dit kwam er niet. Na maandenlange druk van onze beweging nam de Tweede Kamer in oktober een motie aan over fossiele subsidies. Het kabinet werd daarmee gevraagd voor de kerstvakantie scenario’s te maken voor het afbouwen van deze subsidies. Die scenario’s zijn er nu nog niet.

Politiek is aan zet

We hebben geen tijd te verliezen, dus we vragen jullie scherp te blijven. Hou dit onderwerp hoog op de politieke agenda. En als die afbouwscenario’s er straks zijn, zorg dan dat we doorpakken. Het volledig afschaffen van fossiele subsidies is laaghangend fruit; het maakt miljarden beschikbaar voor een rechtvaardige transitie, waarbij we de lusten en de lasten eerlijk kunnen verdelen. Het geeft ook duidelijkheid aan bedrijven. Het houdt Nederland gezond, innovatief en creatief. Het is niet voor niets dat zoveel bedrijven onze brandbrief hebben ondertekend.

Ook voor de bedrijven die willen verduurzamen is er geen tijd te verliezen. Want terwijl de politiek zich laat gijzelen door vermeende weglek effecten, hebben wij met deze coalitie de kansen voor ingroei effecten in kaart gebracht. Want met het instandhouden van fossiele subsidies houden we baksteenfabrikanten kunstmatig in leven, waardoor houtbouw maar niet doorbreekt. Buitenteelt krijgt geen kans, zolang kashouders met korting gas kunnen verstoken. Biologische landbouw komt niet van de grond, zolang kunstmest met belastingvrij gas wordt gemaakt. Met deze coalitie hebben we verschillende kansen in kaart gebracht, en ook die overhandigen we vandaag.

We staan hier ook namens een deel van de financiële sector. Namens twee van de grootste pensioenfondsen van Nederlands, namens banken als ASN en Triodos. We hebben het grote geld nodig voor klimaatoplossingen, maar dankzij fossiele subsidies en deze marktverstorende maatregelen blijft het voor financiële instellingen aantrekkelijk om in de oude economie te investeren. Geld moet naar groen, we hebben geen tijd te verliezen.

Klimaatcrisis is een gezondheidscrisis

Verder uitstel valt nu niet meer uit te leggen aan de zorgprofessionals die de brandbrief ondertekenden. Van de sterfgevallen door hitte in Nederland kan al 31% worden toegeschreven aan klimaatverandering. Dat komt neer op bijna 250 sterfgevallen per jaar. Waarom krijgen bedrijven die veel fossiel gebruiken dan meer tijd om te verduurzamen? Voor een schone economie, voor een beter klimaat, maar ook voor een gezonde toekomst kunnen we niet langer meer wachten met het stoppen van fossiele subsidies.

Er is draagvlak. Er is noodzaak. Tijd om de daad bij het woord te voegen.

Stop fossiele subsidies.