Wanneer ‘de antikernenergie beweging’ ontstaan is..?  Tja, dat is misschien een kwestie van smaak. Is het 9 maart 1970 als ongeveer 50 mensen demonstreren in Almelo tegen uraniumverrijking en het plan om in Almelo een verrijkingsfabriek te gaan bouwen? De leden van de groep ‘UC-Nee’ lopen vanaf het stadscentrum naar het terrein waar de fabriek gebouwd wordt. Of is dat op 7 december 1972 als 2500 bezwaarschriften tegen ingebruikname van de kerncentrale Borssele worden ingediend?  Wij houden het toch maar op ‘de Kalkarheffing’, voor ons gevoel het beginpunt van een brede decentrale volksbeweging. In 1973 wordt het wetsontwerp ‘financiering ontwikkeling snelle kweekreaktor’ door de Minister van Economische zaken (Langman) gepresenteerd. In de Kamer stemmen PvdA, PPR, CPN, D’66, PSP en de Boerenpartij tegen maar de wet wordt aangenomen. De wet regelt hoe Nederland gaat meebetalen aan de bouw van de snelle kweekreactor in Kalkar (Duitsland): met een extra heffing van 3% op ieders elektriciteitsrekening. Dit plan slingert de antikernenergie beweging enorm aan; al gauw gaan mensen in het hele land die extra heffing weigeren te betalen. Organisaties, politieke partijen, kerken en tientallen gemeenten volgen en roepen hun achterban op hetzelfde te doen. Individuele weigeraars worden door de elektriciteitsmaatschappijen afgesloten.

De regering moet bakzeil halen; al in 1974 schrijft Lubbers (Minister van Economische Zaken in het Kabinet Den Uyl) in de Energienota dat “er nu reeds aanleiding (is) dit project en de toekomst daarvan opnieuw op zijn verdiensten te bezien”. De regering kondigt aan de heffing per 1 januari 1977 te zullen beëindigen. Maar het zaadje is geplant  en de brede anti-kernenergie beweging is geboren. enne… toen Nederland in 1972 besloot mee te gaan doen met Kalkar werd verwacht dat de centrale in 1978 geopend zou worden. De kosten zouden (gecorrigeerd voor inflatie) 1,5 miljard gulden zijn. Nederland zou 212 miljoen gulden bijdragen. De bouw begon op 24 april 1973 en was in 1985 voltooid. Maar…. de vergunningen waren nog niet allemaal afgegeven. Kalkar werd, na een beslissing in 1990 van de Duitse regering om de reactor niet in gebruik te nemen, verkocht en is nu een pretpark. De totale bouwkosten worden geschat op ruim 10 miljard gulden (4, 5 miljard euro).

Op de reunie verwachten we zeker ook veteranen die nog gedemonstreerd hebben tegen (de bouw van) Kalkar. Maar er komen ook mensen die in 2017 voor het eerst in actie kwamen en meededen aan de mensenketting in Limburg, voor de sluiting van de Belgische kerncentrales in Doel en Tihange. En mensen die meededen aan de actie “de wraak van Popeye” waarbij in mei 1986 spinazie (die door de ramp in Tsjernobyl niet meer gegeten mocht worden) gedumpt werd op de stoep van pro-nucleaire bedrijven en instellingen. En mensen die meeliepen in de demonstratie “Schoon genoeg van kernenergie“, in april 2011, een maand na de ramp in Fukushima. En mensen die in 1980 drie dagen lang de kerncentrale in Dodewaard blokkeerden.

De antikernenergiebeweging heeft duizenden acties uitgevoerd. En die hebben er allemaal aan bijgedragen dat het onmogelijk is om in Nederland nieuwe kerncentrales te bouwen. Dat Dodewaard dicht is. Dat Borssele een blok aan het been is waar iedereen vanaf wil. Dat er een levendige beweging is voor duurzame energie. Dat het debat over de energietransitie levendig is en met kennis van zaken gevoerd wordt.

Om herinneringen op te halen, samen trots te zijn en om elkaar gewoon weer te ontmoeten organiseren we de Grote AKB Reunie. Kom je ook?