24 mei 2020

Reactie op Trouw

Vrijdag verscheen een artikel in dagblad Trouw van waarin Geert-Jan de Haas, programma-manager nucleair onderzoek bij NRG in Petten, opriep om kernenergie mee te nemen in de berekeningen van duurzame energie. WISE bespreekt het artikel.

Roept het IPCC om meer kernenergie? 

Volgens De Haas was het meenemen van kernenergie in de berekeningen een “al langer klinkende oproep van onder meer het IPCC.” Opmerkelijk, want dat is feitelijk onjuist. Het VN-klimaatpanel IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) heeft nooit opgeroepen om kernenergie mee te nemen in de berekeningen, simpelweg omdat kernenergie altijd is meegenomen in de berekeningen. De suggestie wordt gewekt dat we de opwarming niet kunnen beperken zonder kernenergie. Maar voor iemand die graag leunt op het IPCC, zou De Haas beter moeten weten. Er zijn klimaatscenario’s met kernenergie, maar ook scenario’s waarbij kernenergie juist afneemt of zelfs helemaal geen rol meer speelt. De keuze voor kernenergie is niet noodzakelijk. Het IPCC doet bovendien geen beleidsaanbevelingen. Het is aan de politiek de instrumenten te kiezen. Ook wordt er door het klimaatpanel opgemerkt dat er technisch, sociaal, politiek en economisch weinig vooruitgang zit in kernenergie.

Is er sprake van een ongelijk speelveld?

De Haas suggereert in zijn artikel dat er sprake is van een ongelijk speelveld. Het klopt dat zonne- en windenergie steun nodig hadden om van de grond te komen. Maar dat betekent niet dat er sprake is van een ongelijk speelveld. Kernenergie heeft al meer dan 70 jaar steun gehad. De nucleaire industrie is opgebouwd met ongelooflijke hoeveelheden subsidie, kerncentrales hebben altijd gedraaid op subsidie en kruisfinancieringen en de industrie blijft de hand ophouden voor extra steun. Denk aan de financieringsconstructies zoals in het Verenigd Koningrijk, het afschuiven van financieringsproblemen op buitenlandse bronnen, zoals in Slowakije en Finland, of financiering met politieke leningen, zoals in Hongarije. En natuurlijk, niet te vergeten, door te proberen binnen te dringen in Europese potjes voor echt duurzame schone energie. Door te doen alsof er een ongelijk speelveld is klink het zeuren hierover als Calimero, maar is in feite bullying: de kernenergieindustrie is machtig en traineert op veel plekken de groei van hernieuwbare energie.

Lange termijn

In Europa levert kernenergie momenteel 25 procent van de Europese elektriciteit, maar een dalende trend is zichtbaar. Het Europese kernenergiepark is hoogst verouderd, dus die tendens blijft de komende jaren doorzetten. En ja, we hebben veel ervaring met kernenergie. We weten inmiddels voldoende om te kunnen concluderen dat deze volwassen technologie nog steeds niet op eigen benen kan staan. En ook hebben we de vergelijking met hernieuwbare bronnen kunnen trekken. We leggen al decennialang deze vormen van energieopwekking langs dezelfde meetlat.

Sluit het boek

Het is hoog tijd om het boek te sluiten. We moeten ons dus niet langer laten afleiden en vol gaan inzetten op écht schone energiebronnen, het verbeteren van het elektriciteitsnetwerk en het ontwikkelen van opslagmogelijkheden. Diegene die toch sterk de behoefte voelt om kernenergie meer aandacht te geven, hoeft niet te treuren. Op dit moment ligt wereldwijd 380.000 ton hoogradioactief afval te wachten op een oplossing.