Dit opinie-artikel werd gepubliceerd in het Dagblad van het Noorden op 18 oktober. Het is geschreven door Lisanne Boersma, Directeur van WISE.

“Vanaf 2030 zijn er geen kolencentrales meer in Nederland” – voormalig Staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius. “In 2030 valt het doek definitief voor de kolencentrales, dan moeten ze dicht.” – NOS. “Kabinet onderzoekt versnelde sluiting van kolencentrales” – NRC. Wie nu denkt dat de kolencentrales dicht gaan komt van een koude kermis thuis. De Amercentrale (in 2025) en de Eemscentrale (in 2030) stoppen weliswaar met kolen maar ze stappen doodleuk over op het verstoken van biomassa. Daarnaast blijven de CO2-rechten op de markt waardoor de totale uitstoot helemaal niet naar beneden gaat. Nederland moet deze rechten van de markt halen om te zorgen dat stoppen met kolen ook daadwerkelijk voor minder uitstoot zorgt.

Overtollige CO2-rechten

De komende jaren zullen er in heel Europa vele kolencentrales stoppen. Maar door de werking van het Europese emissiehandelssysteem – waarbij grote bedrijven rechten moeten kopen voor hun uitstoot – zal de totale uitstoot helemaal niet dalen. Die rechten van de kolencentrales zijn simpelweg te gebruiken voor andere bedrijven. De rechten die niet worden gebruikt zorgen voor een overschot, wat een crash van de CO2-prijs zal betekenen. Weg klimaatbeleid, weg duidelijkheid aan bedrijven. 

Het is dan ook niet voor niets dat de Europese Commissie lidstaten oproept de CO2-rechten van de kolencentrales van de markt te halen. Zweden heeft enkele jaren geleden al maatregelen getroffen toen zij hun centrales sloten. En ook Duitsland heeft afgelopen mei 12,25 miljoen rechten uit de markt gehaald. Het is niet uit te leggen dat Nederland, als relatief rijk land met weinig kolencentrales, dit voorbeeld niet kan volgen.  

Biomassa

Dat de centrales op biomassa overstappen is een andere vieze truc om door te gaan met business as usual. Hoewel biomassa als “CO2-neutraal” wordt bestempeld leidt het vervangen van kolen door biomassa tot 20 procent meer stikstof, fijnstof en broeikasgas. Het is daarom onverteerbaar dat RWE, voor de uitstoot van hun biomassacentrales, geen CO2-rechten hoeft te kopen. Deze papieren werkelijkheid zorgt ervoor dat de uitstoot helemaal niet naar beneden gaat, maar juist omhoog.  

Onze overheid heeft dus ook bij het ‘sluiten’ van de kolencentrales weer een geitenpaadje gevonden om niet te hoeven doen wat echt nodig is om de klimaatcrisis een halt toe te roepen. Als het ze echt om het klimaat te doen is, moeten de kolencentrales daadwerkelijk hun deuren sluiten en worden de CO2-rechten uit de markt gehaald. 

Teken hier onze petitie!