De Nederlandse overheid had het publiek inspraak moeten geven bij de beslissing om Borssele twintig jaar langer open te houden. Dat heeft de klachtencommissie van het Verdrag van Aarhuus* bepaald na een klacht van Greenpeace.
De kerncentrale in het Zeeuwse Borssele werd in 1973 geopend om 40 jaar dienst te doen. De regering kwam hierop terug en er werd besloten om de kerncentrale vanaf 2013 nog eens twintig jaar langer open te houden. Dit is gedaan zonder te kijken naar de mogelijke gevolgen voor het milieu en zonder burgers inspraak te geven. Greenpeace diende daarop een klacht in en kreeg vandaag gelijk. Volgens het door Nederland ondertekende verdrag van Aarhuus moet Nederland – om te voldoen aan het verdrag – nu alsnog een Milieu Effect Rapportage laten uitvoeren; de gevolgen voor het milieu moeten onderzocht worden en burgers – zowel in Nederland als in omringende landen – moeten de mogelijkheid krijgen hun mening te geven. Eerder verloor Greenpeace Nederland twee procedures bij de Raad van State over het gebrek aan inspraak bij de levensduurverlenging van Borssele, maar de bevindingen van het Comité laten nu zien dat dat onterecht was.
Jan Haverkamp, kernenergie-expert voor Greenpeace en WISE: “Het is een fundamenteel recht van burgers om inspraak te hebben in beslissingen die zo’n grote impact kunnen hebben op hun leefmilieu. Nederlandse, maar ook Belgische en andere Europese burgers konden er in principe van uitgaan dat ze 40 jaar aan het risico van de kerncentrale Borssele zouden worden blootgesteld. Toen dat met 20 jaar werd verlengd, had dat getoetst moeten worden op de gevolgen voor het milieu. En bij die inspraak moet ook aan de orde komen of het extra risico van kernenergie nog zin heeft nu er schone alternatieven zijn zoals wind- en zonne-energie.”
De bevindingen van de klachtencommissie van het Verdrag van Aarhuus hebben ook gevolgen voor andere kerncentrales. Deze uitspraak is niet alleen belangrijk voor Borssele, maar ook voor de Belgische kerncentrales Tihange 1 en Doel 1 en 2, die ook zonder inspraak een levensduurverlenging hebben gekregen, als ook voor meer dan 90 kerncentrales over heel Europa waarvoor in de komende 10 jaar levensduurverlenging wordt aangevraagd.
*Het Verdrag van Aarhuus werd in 1998 aangenomen en is onder andere door Nederland geratificeerd. In het verdrag is vastgelegd welke rechten burgers moeten hebben bij beslissingen rondom milieuzaken. Dit is overgenomen in EU-wetgeving en in de Nederlandse wet.
