25 april 2023

37 jaar Tsjernobyl: de stand van zaken in 2023

We lezen vaak dat de gevolgen van het ongeluk in april 1986 met de kerncentrale in Tsjernobyl in Oekraïne wel meevallen. Maar 200.000 vierkante kilometer land werd radioactief besmet; 350.000 mensen werden geëvacueerd; het totaal aantal doden door dit ongeval liep in de duizenden, maar is niet exact bekend. De economische schade was zo’n 650 miljard euro.

In 2005 berekende het IAEA dat 4.000 mensen gestorven zijn door de stralingsbelasting van Tsjernobyl. De Duitse afdeling van Artsen voor Vrede noemde in 2006 zo’n 10.000 tot 25.000 extra doden door kanker. Dr. Ian Fairlie, consultant Radioactiviteit en Milieu, rekende in 2016 voor dat het om 40.000 extra doden zou gaan. In januari 2018 hadden 1,8 miljoen mensen in Oekraïne de status van stralingsslachtoffer, waarvan 377.589 kinderen. De regering van Oekraïne betaalde in 2019 een uitkering aan 36.000 weduwen van mannen die gestorven zijn als gevolg van het ongeluk in Tsjernobyl. Van de 830.000 jonge mensen die ingezet werden bij opruimwerkzaamheden, de zogeheten liquidatoren, waren er in 2011 al 112.000 tot 125.000 mensen overleden: het sterftecijfer lag vijf keer zo hoog als bij leeftijdsgenoten, blijkt uit gegevens uit 2020.

Op 20 kilometer vanaf de kerncentrale zijn zijn er zones waar in april 2022 de cesium-concentratie nog 20.000 tot 100.000 Kilobequerel per per vierkante meter bedroeg in de bovenste 15 centimeter aarde. Op plekken met de hoogste stralingsdosis lopen mensen in acht dagen een stralingsdosis op van 20 milliSievert: dat is de maximaal toegestane jaarlijkse dosis voor stralingswerkers.

Lees het hele rapport van Herman Damveld hier