De kerncentrale in Borssele maakt verlies, zoveel is wel duidelijk. Een deel van de uiteindelijke eigenaren, te weten de provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten willen de kerncentrale graag overdragen aan het Rijk. Blijkbaar is het hebben van een kerncentrale niet zo rooskleurig.
De exploitant van de kerncentrale Borssele is de firma EPZ, een afkorting voor Elektriciteit Produktiemaatschappij Zuid-Nederland. Deze firma maakt winst. In 2018 was de winst na belasting 10,3 miljoen Euro (Jaarverslag EPZ) . Hoe komt het dan toch dat plaatselijke en provinciale overheden van de centrale af willen? Het lijkt erop dat winst van EPZ een kunstmatige winst is, waarbij ze meer krijgt voor haar elektriciteit dan je op grond van de marktprijzen zou mogen verwachten.
Tollingsovereenkomst
Dankzij een zogenaamde tollingsovereenkomst krijgt EPZ een hogere vergoeding per geproduceerde kWh, terwijl de prijs op de markt veel lager is. Hoe hoog die vergoeding is en hoeveel deze eigenlijk te hoog is, is niet helder. In een interview met de Zeeuwse Kamer van februari 2020 stelde directeur Wolters de kosten op circa 4,5 cent per kWh. De huidige marktprijs van elektriciteit ligt rond de 3 cent per kWh. Dat is een verschil van zo’n 1,5 cent! Als EPZ inderdaad per kWh 1,5 cent te veel kreeg, dan wordt de winst met €50 miljoen opgeleukt.
De eigenaren
EPZ is eigendom van twee partijen, namelijk het van Duitse energiebedrijf RWE en de Zeeuwse PZEM. De eerste bezit 30 % van de aandelen, de tweede heeft 70 % in handen. PZEM is voor 50 % eigendom van de Provincie Zeeland. De overige 50% is voornamelijk van de Zeeuwse gemeenten. Als we weer kijken naar 2018, het jaar waarin Borssele een winst van 10 miljoen boekte, dook PZEM voor 54 miljoen in de rode cijfers. Ook hier is echter veel onduidelijk. Omdat het waterbedrijf Evides winst maakt, moet deze winst eraf worden getrokken. Hoe vervolgens het verlies te verdelen is over de verschillende activiteiten van PZEM blijft bijzonder schimmig. PZEM heeft namelijk niet alleen een kerncentrale, maar ook een gas-gestookte centrale (de Sloecentrale) en deelnames in windmolenparken en in andere bedrijven. In de jaarrekeningen is niet terug te zien welk onderdeel winst- of verliesgevend was.
Goedkope stroom
Uit de jaarverslagen wordt niet duidelijk hoe de verschillende onderdelen bijdragen aan het uiteindelijke verlies. Wel is duidelijk dat op de kerncentrale pas verdiend kan worden als de prijs voor elektriciteit stijgt. En dat is nu juist de grote vraag. De cijfers van 2020 zijn wat dat betreft niet zo gunstig. Door goedkope stroom uit met name windmolens en door economische vooruitzichten kon die prijs wel eens laag blijven. Daarmee zullen de verliezen bij de kerncentrale blijven voortduren.
Borssele failliet
Als een onderneming niet goed draait en ook de vooruitzichten slecht zijn, zullen de eigenaren er graag vanaf willen. Dat is ook de reden waarom de Zeeuwen enerzijds graag een kerncentrale willen houden (werkgelegenheid), maar er ook heel graag vanaf willen. Het verlies van kernenergie legt men liever bij het rijk.
Nu dat al jarenlang niet lijkt te lukken, kon een faillissement wel eens de enige oplossing zijn. Natuurlijk zal dat pijn doen, maar de kerncentrale openhouden en elk jaar het verlies te moeten afdekken is door de provinciale en plaatselijke overheden niet meer op te brengen.
